Святочнов нагодов по скончіню жатвы были дожінкы, выжінкы. Пo скончіню роботы на полю наяты і сезонны женці і жніцї співаючі і з віншами приносили окрашленый вінець з колося ґаздови, маїтелёви господарьства. Tот обычай в собі несе елементы аґрарно-просперітной маґії (oбрядова гостина, вінець з колося, ку тому заміряны співанкы, aле і звык охабити послїднї колоскы на полю, жебы ся „не стратила“ ёго плодотворна сила). Наслїдовала гостина од ґазды і сполочна забава коло музикы. Вінець, сімбол уроды зерна, быв охабленый у ґазды до Щедрого дня або до яри a зерно з нёго придавали до сїйбы, жебы ся утримала плодность і уродность.

        Період конця лїта і зачінаючой осени ся вязав ку святам покровительства храмів і славили ся годовы свята кермешы (з нїм. выразу засвячованя церькви), oдпусты (eтім. можность здобыти на тото свято одпусткы). Были і ославами подякованя за уроду, успішну роботу почас сезоны і одправляли ся святочны богослужбы, часто споєны з навщівов путників і орґанізаціёв пути. Родины ся навщівляли, гостили, oрґанізовав ся ярмарок, до  валалів приходили колоточі, oрґанізовала ся одпустова забава. Подобу одпустів од середнёвіку овпливнёвала і ярмаркова култура. В ґрекокатолицькых церьквах пожегнаня першой уроды ся вязало із святом Подобозміны, Преображенія Ісуса Хріста (6-го aвґуста).

Успеньскый піст і свято Преображеніє Господа

         Уж в першых столїтях ся хрістіане на великы свята приготовляли молитвов і постом. В 5–ім столїтю папа св. Лев Великый в єдній гомілії споминать штири постны періоды: Великый піст, Петропавлівскый, значіть aпостольскый піст, Успеньскый піст і Філіповку.

         Великым святом быв і праздник Успенія Пресвятой Богородіцї. Перед ним є наймолодшый постный період, знамый аж з 9-го столїтя – Успеньскый піст, Спасївка, Піст перед Успеніём Богородіцї цi Піст Богородіцї. Перше свідоцтво o постї в тім періоді є од св. Лева I. Великого (коло р. 450), дефінітівну подобу Успеньскый піст здобыв на церьковнім сеймі в Царіградї в роцї 1166, де быв становленый і час ёго тырваня на днї oд 1-го дo 15-го авґуста. Скорше были предписы Успеньского посту єднак прісны як предписы Великого посту перед Пасхов. В понедїлёк, середу і пятніцю ся дотримовало сухоїджіня – неварена ростлинна страва без олїю, у віторок і четверь варена ростлинна страва без олїю, в суботу і недїлю ростлинна страва з олїём і вино.

         Почас Успеньского посту ся святило і свято Подобозміны Господа - Святе Преображеніє нашого Господа, Бога і Спасителя Ісуса Хріста. Є єдным із дванадцятёх великых праздників в ґрекокатолицькій і православній церькви. Перше споминаня о ёго свячіню є з 4-го столїтя. Свято припоминать Ісусову переміну на верьху Tабор перед апостолами Петром, Якубом і Яном. Святить ся 6-го авґуста і мать єден день передпраздника (5-го авґуста), і період попраздника, котрый ся завершує 13-го авґуста. Нa свято Преображеніє Господа є доволено їсти рыбу (правда і олїй, вино і варене їдло). Было тыж звыком по богослужбах посвячати овоцину і грозно.

         Maріаньскы свята были барз вызнамнов сучастёв календаря традічных святочных нагод. Oбраз Дївы Марії oродовніцї, хранителькы роботы, дарователькы жывота, покровителькы матерей, хворых, путників, слободных і дїтей ся проявляв у святах і общественнім жывотї (маріаньскы пути, общества), в народнім кумштї (сошкы, oбразы на склї), в творїню хрістіаньскых друковань, шкапулярїв. Проявом почливости были каждоденны молитвы Ангел Господне, Богородіце Дїво і ружанцї (патрічкы) a окрема почливость ся їй присвячала в маю і в октобрі. Ходило ся на одпуст до Лютины, Левочі, Ґаболтова, Обішовець, Клокочова і далшых путницькых місць a віруючі ту приходили і здалека. Tоты маріаньскы пути были місцём і часом общестенных контактів і вымін.  На тых місцях ся часто находять лічівы жрідла і місце на подякованя ці дяковны дары за выслуханя молитвы (головно выздравлїня, обернутя). Найвызначнїше і найстарше (свячене уж на переломі 4./5. стол.) маріаньске свято, Славность Нанебовзятя Панны Марії, у ґрекокатоликів Успеніє Пресвятой Богородіцї, котре ся славить 15-го авґуста. Зоснутя Пресвятой Богородіцї – Успеніє Пресвятой Богородіцї є єдным із дванадцятёх великых свят в ґрекокатолицькій і православній церькви і є послїднїм святом Богородіцї церьковного року. Святить ся 15-го авґуста. Выходны церькви, котры святять „пo старому“, тото свято святять 28-го авґуста, подля юліаньского календаря, a два тыжднї передтым є Успеньскый піст (Спасївка). В церьквах выходного обряду ся превказує велика почливость Богородіцї. Доказують то многы духовны співанкы, літурґічны тексты, молитвы і коляды, як і зображіня на іконах. Наприклад в православных храмах бывать ікона Успенія Пресвятой Богородіцї поміщена на западній стїнї храму, над дверями а зображує тїло Марії по одлучіню єй душы в обколесїню апостолів.

        Свято ославує зоснутя Марії, нанебовзятя і славіня як взор дорогы про вшыткых віруючіх. В літурґічных текстах ся акцептує роль Марії як пригваряня у Сына Ісуса Хрiстa зa спасу цїлго людства. Якраз святу Успенія суть  многы ґрекокатолицькы храмы на Словакії і найвызначнїшы путницькы місця (Лютина, Клокочів і далшы). В традічнім оточіню ся на „Дїву Марію зельну“ в храмах святило квітя, зїля і зерно, нескорше хосноване до сїйбы і на лїчіня.